Elizabeth Siddal na ‚Uczcie bogiń’ – książka

Tagi

Dante Gabriel Rossetti, Elizabeth Siddal, John Everett Millais, Maria Poprzęcka, prerafaelici Pre-Raphaelites, William Szekspir William Shakespeare

por. post Uczta bogiń oraz galeria Prerafaelici – wiktoriańska awangarda

„Najwięcej poświęcenia wymagało od Elizabeth Siddal pozowanie do obrazu Johna Everetta Millaisa, przestawiającego samobójczą śmierć Ofelii. Malując jedną z najsłynniejszych scen szaleństwa, jakie zna literatura, młody artysta podszedł do swojej pracy niezwykle metodycznie. Wybrał najwierniej odpowiadające szekspirowskiej scenerii zakole rzeczki z rosochatą wierzbą i odmalował je z natury. Idąc za tekstem, ze skrupulatnością botanika odtworzył kwiaty i krzewy, niektóre obarczone symbolicznym znaczeniem. Elizabeth ubrał w wyszperaną u antykwarza, ciężką od srebrnych haftów suknię i przez wiele dni ofiarnie mokła w wannie z podgrzewaną wodą.

Na obrazie Ofelia, obsypana drobnymi kwiatkami, pogrąża się w wodzie z modlitewnie rozłożonymi rękami. Patrzy nieprzytomnie spod opadających powiek, ma lekko rozchylone usta, jej długie, rude włosy wplątują się w wodorosty. Mimo wierności każdego szczegółu z obrazu emanuje dwuznaczna, somnambuliczno-erotyczna aura.

Sama Siddal, mimo uciążliwości pozowania, zdawała się utożsamiać z umierającą bohaterką, zatracać w nierzeczywistości.

Rzeka wciąż płynie
Korytem wśród traw
Głosy tysięcy ptaków
Dźwięczą nad mą głową
Przeniosą mnie w smutniejszy sen
Gdy ten smutny sen skona
– pisała potem w wierszu „A Year and a Day”

Gdy Millais malował Siddal jako Ofelię, Rossetti był już w niej zakochany. Wkrótce pozowała tylko jemu. Zazdrosny i zaborczy, w nieskończoność rysował ją siedzącą, półleżącą, stojącą – zawsze jednak pasywną, niemal omdlewającą. (…)”

(Maria Poprzęcka, Uczta bogiń. Kobiety, sztuka i życie, Warszawa, 2012, str. 14-15)

Pre-Raphaelites: Victorian Avant-Garde – 12.09.2012-13.01.2013 – Tate Britain, Londyn

Pre-Raphaelites: Victorian Art and Design, 1848-1900 – 17.02.2013-19.05.2013 – National Gallery of Art, Waszyngton

Прерафаэлиты: викторианский авангард – 03.06.2013-01.09.2013 – Государственный музей изобразительных искусств им. А.С.Пушкина, Moskwa

Pre-Raphaelites: Victorian Avant-Garde – 2014 – Mori Art Center, Tokio

Uczta bogiń – książka

Tagi

Dora Maar, Elizabeth Siddal, Georgia O'Keeffe, Judy Chicago, Lee Miller, Louise Bourgeois, Margaret Cameron, Maria Poprzęcka, Marie Laurencin, Meret Oppenheim, Nadia Léger, Natalia Gonczarowa Natalia Goncharova, Sonia Delaunay

„Lista zaproszonych kobiet to wybór całkowicie osobisty. Nie ma tu jednego kryterium. Przeciwnie – urzeka mnie odmienność i losu, i sztuki przedstawionych kobiet. W toczonych od lat dyskusjach na temat sztuki kobiet zwracano czasem uwagę, że ich życiorysy są nierzadko bardziej interesujące niż twórczość. Dramatyzm tych biografii często zresztą wynika ze zderzenia „sztuki” i „życia”, z konfliktu artystycznych ambicji i tego, co niesie kondycja „bycia kobietą”. (…) Obok bezdyskusyjnie wybitnych artystek, jak Georgia O’Keeffe, znalazły się też „muzy” – towarzyszki życia artystów mężczyzn z miernym powodzeniem próbujące sił w sztuce, jak Elizabeth Siddal. Mamy świetnie rozgrywającą swoją pozycję u boku wielkiego artysty Nadię Léger i dumnie niepogodzoną z odtrąceniem ofiarę Picassa Dorę Maar. Spotykają się tu bardzo odmienne osobowości – wiktoriańska dama i pionierka fotografii Margaret Cameron sąsiaduje z lekceważącą obyczajowe konwenanse Lee Miller. (…) Co zatem łączy te kobiety? Wszystkie, czując siłę swojej płci, świadomie kierowały swoim życiem, nie godziły się na przeciętność, były zdolne do ryzyka, nie poddawały się przeciwnościom losu. No i tworzyły sztukę, chociaż może z nierównym sukcesem. Ale to sztuka była siłą sprawczą ich niezwykłych życiorysów.” (Maria Poprzęcka, Uczta bogiń. Kobiety, sztuka i życie, z „Zaproszenia”, str. 8-9)

Prezentowane w książce artystki: Elizabeth Siddal, Margaret Cameron, Marie Laurencin, Natalia Gonczarowa, Sonia Delaunay, Nadia Léger, Dora Maar, Meret Oppenheim, Georgia O’Keeffe, Lee Miller, Louise Bourgeois, Judy Chicago.

Maria Poprzęcka, Uczta bogiń. Kobiety, sztuka i życie, Warszawa, 2012