Postimpresjonizm. Wykłady

Tagi

postimpresjonizm Post-Impressionism, Vincent van Gogh

Przyszedł czas na podsumowanie następnego cyklu wykładów o sztuce II połowy XIX wieku udostępnianych na kanale YouTube artdone, a nagrywanych dla Warszawskiej Szkoły Filmowej. Tym razem są to cztery części poświęcone postimpresjonizmowi. Podobnie jak w przypadku poprzedniego cyklu poświęconego impresjonizmowi (por. post Impresjonizm. Wykłady), tym razem też wszystkie części składają się na jednolitą całość. Pierwsza to wstęp do zagadnienia, ze szczególnym uwzględnieniem genezy tego pojęcia. Na początku można obejrzeć obrazy, które prezentowane były na pierwszej wystawie postimpresjonizmu w Londynie w 1910 roku, kiedy to pojęcie zostało wprowadzone do szerszego użycia. Następnie kilka przykładów autorstwa różnych artystów, aby zaprezentować nie tylko cechy postimpresjonizmu, ale też tematykę preferowaną przez malarzy zaliczanych do tego nurtu. Pod koniec pierwszej części niespodzianka – przykłady prac dwóch artystów, którzy prezentowani już byli w ramach cyklu o impresjonizmie. Skąd taki dodatek? Aby skłonić do refleksji nad pojemnością pojęcia postimpresjonizmu. Którzy to artyści? Zapraszam do obejrzenia pierwszej części, nie można psuć niespodzianki.

Drugi wykład obejmuje trzy zagadnienia. Najpierw omówiony został neoimpresjonizm, a potem twórczość Paula Cézanne’a i Henri de Toulouse-Lautrec’a. Każdy z tych tematów powinien być rozwinięte jako oddzielny wykład, ale założenie sumaryczności tego cyklu zobowiązuje. Z Vincentem van Goghiem wiąże się jednak tyle różnych kwestii, że trzeba mu było poświęcić w całości kolejną część. Na koniec, w części czwartej, prezentowany jest Paul Gauguin i kilka przykładów prac nabistów, ugrupowania, na które w znaczącym stopniu wpłynął ten artysta.

Mam nadzieję, że ten cykl będzie szczególnie przydatny i wyjaśni liczne nieporozumienia związane z pojęciem postimpresjonizmu. Impresjonizm to określenie znane i często stosowane, ale zazwyczaj w zbyt szerokim znaczeniu. Postimpresjonizm to bardzo przydatne narzędzie do zrozumienia zjawisk sztuki europejskiej pod koniec XIX wieku. Ich rozróżnienie sprawia sporo problemów, dlatego w obu cyklach wykładów starałem się ukazać różnice pomiędzy tymi pokrewnymi pojęciami. Wielu postimpresjonistów zaliczanych jest niesłusznie do impresjonizmu, bo rzeczywiście można w ich wczesnej twórczości znaleźć prace noszące jego cechy. Jest to oczywiście wynik następstwa czasowego tych zjawisk. Mniej znane jest zjawisko odwrotne – w późnej twórczości części impresjonistów możemy wyróżnić cechy, które zbliżają ich do postimpresjonizmu.

Nagrywanie tych wykładów wiąże się ze sporym stresem. Wynika on przede wszystkim ze świadomości, że to co zostaje nagrane, w takiej formie będzie już funkcjonować. Choć rejestracja i potem montaż są bardzo profesjonalne, za co jestem ogromnie wdzięczny mojej uczelni Warszawskiej Szkole Filmowej, to jednak prelekcja jest nagrywana bez cięć i powtórek. Stąd trzeba uważać na wszelkie przejęzyczenia czy zbyt daleko idące uproszenia. Dla przykładu w wykładzie o van Goghu wspominam o wczesnym okresie jego twórczości i pobycie w Nuenen. Zamiast powiedzieć, że mieszka wtedy u swoich rodziców, zupełnie bezwiednie mówię słowo artyści. Z tyłu głowy musiałem już być przy następnym wątku i takiego psikusa zrobił mi mój umysł. Potem mówię o wykształceniu van Gogha i powinienem użyć słowa oczytany, bo to by lepiej oddawało poziom jego wiedzy. To jednak są drobne przejęzyczenia i na szczęście nie wpływają na ogólny przekaz, który chciałem zawrzeć. Już po nagraniu odkryłem bardzo ciekawą dyskusję związaną z dwoma niewielkimi obrazami van Gogha ze zbiorów jego muzeum w Amsterdamie. Są to dwa portrety namalowane w okresie paryskim. Identyfikując je na nagraniu jeden określam jako autoportret, a drugi jako niedawno rozpoznany portret jego brata Theo. Robię to za katalogiem niedawnej wystawy artysty (por. galeria Vincent van Gogh. Rodzina i przyjaciele I) poświęconej jego najbliższemu otoczeniu. Ku mojemu zdziwieniu odkryłem, że w katalogu muzeum funkcjonuje poprzednia, odwrotna identyfikacja. Trudno mi powiedzieć, czy nie wprowadzono jeszcze nowych ustaleń do katalogu online, czy też specjaliści z muzeum się z nimi nie zgadzają. Wspominam o tym, ponieważ ta niepewna sytuacja daje nam możliwość opowiedzenia się po stronie jednej lub drugiej opinii. Obrazy wyraźnie stanowią parę, więc logicznym jest uznanie w nich portretów braci. Który jest który, jak widać, nie jest pewne. Ja zgadzam się z nową identyfikacją, a więc też wersją, którą nagrałem. Impresjonizm i postimpresjonizm nie wyczerpują oczywiście skomplikowanej siatki tendencji w sztuce końca XIX wieku, stąd w przygotowaniu następne wykłady – niedługo dostępne będą symbolizm i secesja. 

Przemysław Głowacki (artdone)  

Vincent van Gogh. Martwe natury II

Tagi

ekspresjonizm expressionism, malarstwo painting, martwa natura still life, postimpresjonizm Post-Impressionism, symbolizm symbolism, Vincent van Gogh

por. galeria Vincent van Gogh. Martwe natury I

Van Gogh. Stillleben / Van Gogh: Still Lifes, widok wystawy / exhibition view, Museum Barberini, Poczdam / Potsdam, foto: artdone

Van Gogh. Stillleben / Van Gogh: Still Lifes – 26.10.2019-02.02.2020 – Museum Barberini, Poczdam / Potsdam

Szkoła z TVP: klasa 7 (Plastyka – Lekcja 1)

Tagi

ekspresjonizm expressionism, Vincent van Gogh

Vincent van Gogh, Gwiaździsta noc / The Starry Night, 1889, Muzeum Sztuki Nowoczesnej / Museum of Modern Art, Nowy Jork / New York

Szkoła z TVP: klasa 7
Plastyka – 30.03.2020 – Lekcja 1

TVP umieściła na swoim kanale VOD materiały „edukacyjne” w związku z zawieszeniem prowadzenia zajęć w szkołach z powodu zagrożenia koronawirusem. Napisałem edukacyjne w cudzysłowie, ponieważ z edukacją na pewno nie mają nic wspólnego. 30 marca 2020 roku zamieszczona została lekcja przeznaczona dla klasy 7 z plastyki. Poniżej analiza tego materiału. Nie publikuję odniesienia do tego nagrania, dlatego, że powinien on jak najszybciej zniknąć z sieci. Powiedzieć, że został przygotowany w sposób skandaliczny to ciągle za mało. Nie byłem w stanie wszystkiego opisać. Liczba nieścisłości, potknięć, braku jakiegokolwiek pomysłu na ten materiał oraz brak wykorzystania możliwości, jakie daje współczesna technologia audiowizualna są przerażające. Najbardziej zadziwia liczba błędów merytorycznych – trochę tak jakby przygotowujący postawili sobie za cel, aby było ich tam jak najwięcej. Gdybym uważał ten materiał za wypadek przy pracy to bym mógł przymknąć na to oko. Niestety uważam, że jest drobny fragment większej całości, który pokazuje dokąd obecnie zmierza edukacja. Przygotowane materiały są firmowane przez Ministerstwo Edukacji Narodowej. Uznałem, że przygotowanie rzetelnej analizy, minuta po minucie, pomoże w zrozumieniu skali problemu. Audycja trwa 25 minut, co oznacza, że mniej więcej co minutę słyszymy dwie bzdury. Czy takim materiałem zachęcimy dzieci i młodzież do zaintersowania się sztuką?

1. Tematem „lekcji” jest ekspresjonizm, a głównym bohaterem Vincent van Gogh. Na poziomie szkolnym można go uznać za ekspresjonistę (właściwie był protoekspresjonistą, czyli prekursorem tego kierunku), jednak ekspresjonizm był kierunkiem rozwijającym się w XX wieku, o czym w „lekcji” nie ma mowy (taka informacja pojawia się potem na ekranie bez komentarza). Samo założenie „lekcji” jest błędne. Nie można omówić ekspresjonzimu na przykładzie Vincenta van Gogha.
2. Najbardziej znanym obrazem van Gogha są „Słoneczniki”, a nie „Gwiezdna noc” (sic).
3. Realizm jest kierunkiem w sztuce, a nie stylem.
4. Realizm długo wzbudzał liczne kontrowersje, więc nie można powiedzieć, że został „szybko pochwycony przez cały kontynent”.
5. Realizm nie stosuje uproszczonych środków wyrazu.
6. Nie ma pojęcia „stonizowane kolory”.
7. Nazwisko malarza-realisty brzmi Courbet, a nie Coubert.
8. Claude’a Moneta i Edgara Degas’a uznajemy za przedstawicieli impresjonizmu, a nie realizmu.
9. Monet miał na imię Claude, a nie Eduardo, chyba, że chodzi o Édouarda Manet, ale to ciągle nie to imię, a też wyraźnie słychać nie to nazwisko.
10. Szkoła haska jest przykładem malarstwa holenderskiego, a nie francuskiego, a tak wynika z kontekstu (zresztą jest to pojęcie zbędne na poziomie szkolnym).
11. Tytuł obrazu van Gogha brzmi „Gwiaździsta noc”, a nie „Noc z tańczącymi gwiazdami” (a taki tytuł widać też napisany na tablicy za tzw. „nauczycielką”). W przypadku malarstwa van Gogha gwiazdy nie mają powodu, aby tańczyć.
12. Vincent van Gogh chciał zostać kaznodzieją i przez kilka lat do tego dążył, więc nie można powiedzieć, że z powodu urodzenia był „automatycznie przeznaczony do tego, aby pełnić posługę pastora”.
13. Określenie „był krnąbrnym, małym człowiekiem” pozostawiam bez komentarza, ale uważam za warte wspomnienia.
14. Van Gogh uczył się początkowo w Zevenbergen i Tolburgu, nie skończył szkoły w Hadze.
15. W czasie swojego pierwszego pobytu w Anglii pracował w filii firmy Goupil & Cie, zajmującej się handlem dziełami sztuki, w czasie drugiego pobytu pracował jako pomocnik nauczyciela. Czy można to określić, że „był na studiach w kierunku, jako pomocnik nauczyciela”?;
16. „Kościół go wykluczył ze swojej przynależności” – nawet nie wiem jak to skomentować.
17.  Van Gogh mieszka w Brukseli w 1880 i 1881 roku, a nie w 1890 („udał się” do niej w 1879 roku);
18. Obraz „Siewca” pokazywany na ekranie pochodzi z 1888 roku i nie powstał w Brukseli, w 1881 roku van Gogh przestawił ten temat w rysunku.
19. Vincent van Gogh był chory psychicznie (takie określenie nie pada w żadnym momencie nagrania), nie jest prawdą, że przyczyną jego załamań i depresji była wrażliwość. Dalej jest mowa, że stany depresyjne i lękowe były przyczyną samobójstwa, co też nie jest ścisłym sformułowaniem.
20. Pobyt w Brukseli to początek praktycznego zajmowania się sztuką przez van Gogha, więc nie można mówić o jego własnym kierunku w odniesieniu do tego czasu.
21. Kluczowym okresem u początków twórczości van Gogha jest trwający dwa lata pobyt u rodziców w Nuenen, mowa jest tylko o pobytach w Brukseli i Antwerpii.
22. Van Gogh wyjechał z Antwerpii do Paryża (to następny ważny okres, który w tym momencie został pominięty), a nie do Arles.
23.  Vincent van Gogh strzelił do siebie 27 lipca („odebrał sobie życie”), a zmarł 29 lipca 1890 r.
24. Jak byśmy nie układali kierunków w sztuce, to nie da się powiedzieć, że przed ekspresjonizmem był realizm. Potem pada stwierdzenie, że ekspresjonizm był po impresjonizmie, co jest następnym błędnym uproszczeniem. A już całkowitą bzdurą jest, że po ekspresjonizmie następuje postimpresjonizm.
25. „Cechami impresjonizmu było wydobycie sensu i nastroju życia danych artystów, którzy malowali swoje obrazy”. Pozostawiam taką definicję impresjonizmu bez komentarza.
26. Na ekranie widzimy cechy ekspresjonizmu, schemat dotyczy jednak ogólnego pojęcia, a nie definicji w sztukach plastycznych, stąd większość określeń zupełnie nie koresponduje z omawianymi zagadnieniami.
27. Rozkwit postimpresjonizmu zaczyna się w latach 80-tych, a nie „z początkiem XX wieku”. Po kilku minutach widzimy zresztą na ekranie jego definicję i daty 1886-1895 (co też jest zakresem podlegającym dyskusji – zazwyczaj przyjmowane daty trwania postimpresjonizmu to 1886-1905).
28. „Tutaj w autorach prac i w gremium wielkich malarzy pojawił się Vincent van Gogh, który właściwie rozpoczął już w ekspresjonizmie swoje, że tak powiem, występy malarskie. Natomiast tutaj w postimpresjonizmie już mamy jego doskonały warsztat malarski i dostrzegamy jego psychiczne, że tak powiem, depresyjne stany, aczkolwiek tutaj historycy sztuki różnie się do tego odnoszą, i różne są zdania na ten temat.” Nie będę komentował kilku bzdur, które tutaj się pojawiają, bo przechodzi to moje możliwości, bardziej chciałem zwrócić uwagę na sposób formułowania wypowiedzi.
29. Decyzję o karierze artystycznej van Gogh podjął w wieku 27, a nie 30 lat.
30. Van Gogh porzucił studia w Amsterdamie, nie skończył tam szkoły.
31. Obraz „Jedzący kartofle” jest uznawany za dojrzałe dzieło wczesnego okresu twórczości van Gogha, nie jest więc to „jeden z jego, no podobno, pierwszych obrazów, które namalował”.
32. Co to znaczy ciężkie kolory?
33. „Więc, w trakcie wyjazdu jego do szkół, powiedzmy, do Francji, gdzie no tam nie kończył żadnej szkoły, tam miał szlify, że tak powiem, ze swoimi towarzyszami broni, że tak powiem, jeżeli chodzi o pędzel malarski, więc tam nabywał szlifów, nie dość że towarzyskich, to jeszcze po prostu wymieniali się ze sobą swoimi spostrzeżeniami, swoim tworzeniem kierunków w sztuce.” Do tej pory nie mogę uwierzyć, że usłyszałem takie zdanie.
34. Vincent van Gogh przyjechał do Paryża w lutym 1886 roku, a nie w 1885.
35. Technika malarska van Gogha była zawsze świadomą formą wyboru artystycznego, więc trudno mówić, że „ruchy nakładania pędzli stają się o wiele szybsze, tak jakby lekko nieprzemyślane”.
36. Auguste Rodin i Edgar Degas nie uczyli się w Académie Suisse, a ten pierwszy nie jest przedstawicielem impresjonizmu.
37. Impresjonizm jako kierunek powstał pod koniec lat 60-tych, więc nie można powiedzieć, że jego początkiem jest rok 1874.
38. Obraz Moneta nosi tytuł „Impresja. Wschód słońca”, a nie „Impresjonizm. Wschód słońca”.
39. Vincent van Gogh rozjaśnił swoją paletę barwną w 1886 roku, nie w 1874, a tak wynika z toku wypowiedzi.
40. Puentylizm jest techniką malarską, a nie kierunkiem w sztuce. Kierunkiem jest neoimpresjonizm, który wpłynął na Vincenta van Gogha, ale jego nazwa w tym momencie nie pada.
41. Puentylizm nie jest „rozłożeniem koloru na poszczególne barwy”, tutaj chodzi o dywizjonizm, ale to określenie nie pada w nagraniu.
42. Vincent van Gogh zaczął interesować się sztuką japońską wcześnie i miała ona wpływ na jego twórczość przez cały czas jej trwania, więc nie można powiedzieć, że miał „epizod ze sztuką japońską”.
43. Ojciec Tanguy miał sklep z przyborami malarskimi, a nie „hurtownię farb”.
44. „To jest jeden z portretów pana Tanguy, gdzie na zapleczu jego hurtowni wszyscy artyści mieli taką nielegalną wystawę swoich prac plastycznych”. Też jakoś ciężko skomentować, również następne zdania mówiące m.in. o tym, że zabierał obrazy w rozliczeniu i że był lubiany. W sumie to przecież prawda.
45. „W tym obrazie zaobserwowaliśmy, że niestety koloryka (sic!), stety albo niestety, kolorystyka obrazów van Gogha zmienia się diametralnie, zaczyna malować z większą paletą barw, bardzo odważnie, są to kompozycje otwarte oraz zamknięte.” Właściwie chciałbym zacytować każde zdanie, bo wszystkie na to zasługują, ale w tym przypadku moim ulubionym jest koniec wypowiedzi.
46. Van Gogh mieszkał na piętrze, a nie w mansardzie oraz nie nad restauracją, ale obok niej.
47. Mieszkając w Arles van Gogh miał modeli i modelki, z tego okresu znamy dość dużo portretów.
48. Co to za kolory złocienie? Bo ja znam złocień – taki kwiatek.
49. Postimpresjonizm nie może „zmierzać do nowych kierunków w sztuce, jak neoimpresjonizm i symbolizm”, ponieważ neoimpresjonizm jest częścią postimpresjonizmu (zresztą jednym z najwcześniejszych jego przejawów), a symbolizm częściowo zazębia się z postimpresjonizmem i trwają one równolegle.
50. „O barwach pochodnych to tylko tak wspomnę teraz, w tej chwili, powstają z barw podstawowych, których mamy trzy, potem mamy barwy dopełniające, to jest też, powinniście wiedzieć już o tym.” Tak, tutaj ta wypowiedź się kończy.
51. Ekspresjonizm to nie jest „wrażenie, złapanie chwili”, to są określenia dotyczące impresjonizmu.
52. „Nakładanie farby” jest czynnością związaną z malarstwem, więc trudno mówić, że jest cechą charakterystyczną ekspresjonizmu.
53. Trudno wyobrazić sobie bardziej chaotycznie przygotowaną wypowiedź, nie ma w niej żadnego sensu, van Gogh omawiany jest dwa razy, poszczególne kierunki w przypadkowej kolejności zupełnie nie dają wyobrażenia o ich chronologicznym układzie, podsumowanie wygląda jak parodia.
54. Błędna wymowa nazwisk np. „ojca” Tanguy czy Paula Cézanne’a, a także innych obcych słów np. Arles.
55. Żenująco wygląda pokazywanie do kamery reprodukcji obrazów z gazet i albumów.
56. Z kolei reprodukcje obrazów wmontowane w nagranie są niezgodne z treścią np. w czasie omawiania impresjonizmu widzimy prace Vincenta van Gogha.
57. Wmontowane obrazy nie są też podpisane, obok prac van Gogha pojawiają się w zupełnie przypadkowych momentach reprodukcje obrazów Claude’a Moneta czy Jamesa Ensora (ten ostatni nie jest nawet wspomniany w nagraniu).
58. Charakterystyka poszczególnych kierunków zawiera dużo błędów, nieścisłych określeń i wyraźnie wskazuje, że prowadząca nie ma o nich pojęcia.
59. Wypowiedzi są niepoprawne pod względem językowym, wypełnione sloganami (van Gogh był wielkim artystą), poza błędami i licznymi nieścisłościami są zdania banalne („Miał różne okresy w swoim życiu, które w jakiś sposób odzwierciedlał również w swoich pracach i to jest widoczne”) albo pokazujące bezradność prowadzącej w opanowaniu materiału („Właściwie to, moi drodzy, powiedziałam to co było najważniejsze i najistotniejsze żebyście zapamiętali do swoich wiadomości.” lub „Zrobimy sobie takie krótkie powtórzenie o tym co do tej pory mówiłam, żeby tak podsumować wszystko i zebrać ze sobą, żebyście mieli krótkie rozeznanie.”)
60. „[Vincent van Gogh] był bardzo wrażliwym artystą, jak przeważnie wszyscy w tamtych czasach byli wrażliwi.” Tym cytatem z audycji „edukacyjnej” TVP chciałbym zakończyć analizę. Dobrze, że my nie jesteśmy już tacy wrażliwi.

Wystawy we Frankfurcie nad Menem – zima/wiosna 2020

Tagi

Frank Walter, Hannah Ryggen, Hesam Rahmanian, Lee Krasner, Precious Okoyomon, Ramin Haerizadeh, Rokni Haerizadeh, Vincent van Gogh

Edgar Degas, Tancerka w wieku 14 lat (fragment) / Little Dancer of Fourteen Years (detail), 1881, europejska kolekcja prywatna / european private collection

wystawy we Frankfurcie nad Menem / exhibitions in Frankfurt am Main:

Hannah Ryggen. Gewebte Manifeste / Hannah Ryggen. Woven Manifestos – 26.09.2019-12.01.2020 – Schirn Kunsthalle, Frankfurt nad Menem / Frankfurt am Main (por. galeria Hannah Ryggen we Frankfurcie)

Lee Krasner – 11.10.2019-12.01.2020 – Schirn Kunsthalle, Frankfurt nad Menem / Frankfurt am Main (por. galeria Lee Krasner we Frankfurcie I)

Making Van Gogh. Geschichte einer deutschen Liebe / Making Van Gogh. A German Love Story – 23.10.2019-16.02.2020 – Städel Museum, Frankfurt nad Menem / Frankfurt am Main (por. galeria Vincent van Gogh i Niemcy I oraz galeria Vincent van Gogh i Niemcy II)

Große Realistik, Große Abstraktion. Zeichnungen von Max Beckmann bis Gerhard Richter / Great Realism & Great Abstraction. Drawings from Max Beckmann to Gerhard Richter – 13.11.2019-16.02.2020 – Städel Museum, Frankfurt nad Menem / Frankfurt am Main

Gods in Color – Golden Edition. Polychromy in Antiquity – 30.01.2020-30.08.2020 – Liebieghaus, Frankfurt nad Menem / Frankfurt am Main

Fantastische Frauen. Surreale Welten von Meret Oppenheim bis Louise Bourgois / Fantastic Women. Surreal Worlds from Meret Oppenheim to Louise Bourgeois – 13.02.2020-24.05.2020 – Schirn Kunsthalle, Frankfurt nad Menem / Frankfurt am Main

En passant. Impressionismus in Skulptur / En passant. Impressionism in Sculpture – 19.03.2020-28.06.2020 – Städel Museum, Frankfurt nad Menem (por. galeria Impresjonizm i rzeźba I)

Frank Walter. A Retrospective – 28.03.2020-27.09.2020 – Museum für Moderne Kunst, Frankfurt nad Menem / Frankfurt am Main

Precious Okoyomon. Earthseed – 28.03.2020-14.06.2020 – Zollamt, Museum für Moderne Kunst, Frankfurt nad Menem / Frankfurt am Main

Back to the Present. New Perspectives, New Works – Collection from 1945 until Today – 02.04.2020-… – Städel Museum, Frankfurt nad Menem / Frankfurt am Main

Städel’s Legacy. Master Drawings from the Founder’s Collection – 13.05.2020-16.08.2020 – Städel Museum, Frankfurt nad Menem / Frankfurt am Main

Ramin Haerizadeh, Rokni Haerizadeh and Hesam Rahmanian – 28.05.2020-23.08.2020 – Schirn Kunsthalle, Frankfurt nad Menem / Frankfurt am Main

We Never Sleep – 26.06.2020-27.09.2020 – Schirn Kunsthalle, Frankfurt nad Menem / Frankfurt am Main

Magnetic North. Imagining Canada in Painting 1910-1940 – 24.09.2020-10.01.2021 – Schirn Kunsthalle, Frankfurt nad Menem / Frankfurt am Main

Dutch Drawings of the Eighteenth Century – 01.10.2020-10.01.2021 – Städel Museum, Frankfurt nad Menem / Frankfurt am Main

Becoming Rembrandt. Creativity and competition in Amsterdam – 09.12.2020-05.04.2021 – Städel Museum, Frankfurt nad Menem / Frankfurt am Main

Chagall. World in Turmoil – 12.02.2021-30.05.2021 – Schirn Kunsthalle, Frankfurt nad Menem / Frankfurt am Main

Frida Kahlo, Autoportret w cierniowym naszyjniku / Self-Portrait with Thorn Necklace, 1940, Harry Ransom Center, The University of Texas, Austin

Kolekcja Courtaulda IV

Tagi

Amedeo Modigliani, Auguste Rodin, Claude Monet, Constatntin Guys, Eugène Boudin, Georges Seurat, grafika prints, Henri de Toulouse-Lautrec, Henri Matisse, Honoré Daumier, impresjonizm impressionism, malarstwo painting, Paul Cézanne, Paul Gauguin, Pierre-Auguste Renoir, postimpresjonizm Post-Impressionism, rysunek drawing, Vincent van Gogh, William Turner

por. galeria Kolekcja Courtaulda I, galeria Kolekcja Courtaulda II, galeria Kolekcja Courtaulda III oraz galeria Kolekcja Courtaulda V

La Collection Courtauld, le parti de l’impressionnisme / Courtauld Collection: A Vision for Impressionism, widok wystawy, exhibition view, 2019, Fondation Louis Vuitton, Paryż / Paris

La Collection Courtauld, le parti de l’impressionnisme / Courtauld Collection: A Vision for Impressionism – 20.02.2019-17.06.2019 – Fondation Louis Vuitton, Paryż / Paris

Vincent van Gogh. Martwe natury I

Tagi

ekspresjonizm expressionism, malarstwo painting, martwa natura still life, postimpresjonizm Post-Impressionism, symbolizm symbolism, Vincent van Gogh

por. galeria Vincent van Gogh. Martwe natury IIVan Gogh. Stillleben / Van Gogh: Still Lifes, widok wystawy / exhibition view, Museum Barberini, Poczdam / Potsdam, foto: artdone

Van Gogh. Stillleben / Van Gogh: Still Lifes – 26.10.2019-02.02.2020 – Museum Barberini, Poczdam / Potsdam

Wystawy w Berlinie – zima/wiosna 2020

Tagi

Adolph Menzel, Anthony Caro, Asana Fujikawa, Beate Gütschow, Bettina Pousttchi, Caline Aoun, Christopher Williams, David Hockney, Emy Roeder, Heide Dobberkau, Herman de Vries, Horst Janssen, Ilya and Emilia Kabakov, Lawrence Abu Hamdan, Ludwig Windstosser, Max Liebermann, Rafael Santi Raphael, Ren Hang, Sol Calero, Stefan Moses, Thomas Scheibitz, Vincent van Gogh, Wu Tsang

Erich Consemüller, Kobieta siedząca na krześle projektu Marcela Breuera / Woman in Club Chair by Marcel Breuer, ok. / ca. 1926

wystawy w Berlinie / exhibitions in Berlin

Die Krone von Kertsch. Schätze aus Europas Frühzeit / The Crown of Kerch. Treasures from the Collection of Freiherr von Diergardt – 19.10.2017-25.09.2022 (przedłużona / extended) – Neues Museum, Berlin

Sol Calero: Casa Isadora – 07.05.2018-15.03.2020 (przedłuzona / extended) – Brücke Museum, Berlin

Pergamon. Masterpieces from the Ancient Metropolis with a 360° Panorama by Yadegar Asisi – 17.11.2018-… – Pergamonmuseum. Das Panorama, Berlin

Künstler aus der DDR. Werke aus der Sammlung des Museum Barberini / Artists from the GDR: Works from the Museum Barberini Collection – 17.11.2018-02.02.2020  – Museum Barberini, Poczdam / Potsdam

This Place – 07.06.2019-19.04.2020 (przedłużona / extended) – Jüdisches Museum Berlin, Berlin

Tough Types. Portraits of Ancient Greeks – 19.06.2019-27.09.2020 – Altes Museum, Berlin

Garten der irdischen Freuden / Garden of Earthly Delights – 26.07.2019-01.12.2019 – Martin-Gropius-Bau, Berlin (por. video Rashid Johnson ‚Antoine’s Organ’ 2016, galeria Dziwny ogród współczesności w Berlinie I oraz galeria Dziwny ogród współczesności w Berlinie II)

Preis der Nationalgalerie 2019 – 16.08.2019-16.02.2020 – Hamburger Bahnhof, Museum für Gegenwart, Berlin

Near Life. The Gipsformerei – 200 Years of Casting Plaster – 30.08.2019-01.03.2020 – James-Simon-Galerie, Berlin

Wu Tsang. There is no nonviolent way to look at somebody – 04.09.2019-12.01.2020 – Martin-Gropius-Bau, Berlin

Micro Era. Media Art from China – 05.09.2019-26.01.2020 – Kulturforum, Berlin

Original Bauhaus. The Centenary Exhibition – 06.09.2019-27.01.2020 – Berlinische Galerie, Bauhaus-Archiv / Museum für Gestaltung, Berlin (por. galeria Bauhaus. Wystawa jubileuszowa I)

Bettina Pousttchi. In Recent Years – 12.09.2019-06.04.2020 – Berlinische Galerie, Berlin

Walking Through Walls – 12.09.2019-19.01.2020 – Martin-Gropius-Bau, Berlin

comiXconnection – 13.09.2019-29.03.2020 – Museum Europäischer Kulturen, Berlin

Pablo Picasso x Thomas Scheibitz. Sign Scene Lexicon – 14.09.2019-02.02.2020 – Museum Berggruen, Berlin

Menzel. Paintings on Paper – 20.09.2019-19.01.2020 – Kupferstichkabinett, Kulturforum, Berlin

The Crossbow. Terror and Beauty – 20.09.2019-08.03.2020 – Deutsches Historisches Museum, Berlin

Fast Fashion. The Dark Sides of Fashion – 27.09.2019-02.08.2020 – Museum Europäischer Kulturen, Berlin

Rembrandt & Menzel. Masters of Printmaking at the Berlin Kupferstichkabinett – 01.10.2019-12.01.2020 – Gemäldegalerie, Kulturforum, Berlin

Berlin’s Largest Excavation. Research Area Biesdorf – 02.10.2019-19.04.2020 – Neues Museum, Berlin

Kampf um Sichtbarkeit. Künstlerinnen der Nationalgalerie vor 1919 / Fighting for Visibility. Women Artists in the Nationalgalerie before 1919 – 11.10.2019-08.03.2020 – Alte Nationalgalerie, Berlin (por. galeria Kobiety w berlińskiej Galerii Narodowej)

A Shift in Perspective. The Neues Museum Celebrates Its 10th Anniversary – 12.01.2019-26.01.2020 – Neues Museum, Berlin

Ludwig Windstosser. Post-War Modern Photography – 12.10.2019-23.02.2020 – Museum für Fotografie, Berlin

Asana Fujikawa / David Hockney. Figuren der fließenden Welt – 12.10.2019-12.01.2020 – Georg Kolbe Museum, Berlin

Emy Roeder. Das Kosmische allen Seins – 12.10.2019-12.01.2020 – Georg Kolbe Museum, Berlin

Gerard ter Borch: Gallant Conversation. A Masterpiece and Its Virtuosic Variants – 17.10.2019-29.02.2020 – Gemäldegalerie, Kulturforum, Berlin

In the Making: Ilya & Emilia Kabakov. From Drawing to Installation – 17.10.2019-23.02.2020 – Tchoban Foundation, Museum für Architekturzeichnung, Berlin

Cevdet Erek. Bergama Stereo. Works of Music by Visual Artists – 19.10.2019-08.03.2020 – Hamburger Bahnhof, Museum für Gegenwart, Berlin

Sehnsucht nach Idylle. Max Liebermann und die Maler am Wannsee – 20.10.2019-10.02.2020 – Liebermann-Villa am Wannsee, Berlin

Nordic Design. Die Antwort aufs Bauhaus – 24.10.2019-01.03.2020 – Bröhan-Museum, Berlin

Van Gogh. Stillleben / Van Gogh: Still Lifes – 26.10.2019-02.02.2020  – Museum Barberini, Poczdam / Potsdam (por. galeria Vincent van Gogh. Martwe natury I oraz galeria Vincent van Gogh. Martwe natury II)

Lawrence Abu Hamdan. The Voice Before the Law – 26.10.2019-09.02.2020 – Hamburger Bahnhof, Museum für Gegenwart, Berlin

The Babel/Bible Conflict. Politics, Theology and Science around 1900 – 05.11.2019-28.03.2020 – Pergamonmuseum, Berlin

Liebermanns Welt – 07.11.2019-15.03.2020 – Stiftung Brandenburger Tor, Berlin

Capturing the Past. Iranian History in Contemporary Photography – 07.11.2019-26.01.2020 – Pergamonmuseum, Berlin

Stefan Moses. Abschied und Anfang – 08.11.2019-19.04.2020 – Bröhan-Museum, Berlin

Time for Fragments. Works from the Marx Collection and the Collection of the Nationalgalerie – 09.11.2019-04.10.2020 – Hamburger Bahnhof, Museum für Gegenwart, Berlin

Das Totale Tanz Theater. A Virtual Reality Dance Experience for Man and Machine – 15.11.2019-31.01.2020 – PalaisPopulaire, Berlin

Caline Aoun: seeing is believing. Deutsche Bank „Artist of the Year” 2018/19 – 15.11.2019-02.03.2020 – PalaisPopulaire, Berlin

Never Apart: Frames and Pictures by the Brücke Artists – 16.11.2019-15.03.2020 – Brücke Museum, Berlin

Wilhelm and Alexander von Humboldt – 21.11.2019-19.04.2020 – Deutsches Historisches Museum, Berlin

Bronzes like Animals. Heide Dobberkau and her Worlds of Animals – 22.11.2029-18.10.2020 – Bode-Museum, Berlin

Body Performance – 30.11.2019-10.05.2020 – Museum für Fotografie, Berlin

Beate Gütschow – 04.12.2019-30.03.2020 – Berlinische Galerie, Berlin

Splatters of Life – Signs of Death. The 90th Anniversary of Horst Janssen’s Birth – 06.12.2019-03.05.2020 – Sammlung Scharf-Gerstenberg, Berlin

C/O Berlin Talent Award – 07.12.2019-29.02.2020 – Amerika Haus, C/O Berlin Foundation, Berlin

Christopher Williams – 07.12.2019-29.02.2020 – Amerika Haus, C/O Berlin Foundation, Berlin

Love, Ren Hang – 07.12.2019-29.02.2020 – Amerika Haus, C/O Berlin Foundation, Berlin

Raphael in Berlin. The Madonnas of the Gemäldegalerie – 13.12.2019-26.04.2020 – Gemäldegalerie, Kulturforum, Berlin (por. galeria Madonny Rafaela z Berlina)

Anthony Caro. The Last Judgement Sculpture from the Würth Collection – 20.12.2019-12.07.2020 – Gemäldegalerie, Kulturforum, Berlin

The Life of Raphael. 12 Etchings by Johannes Riepenhausen – 14.01.2020-26.04.2020 – Gemäldegalerie, Kulturforum, Berlin

Beads in Barter and Commerce – 21.01.2020-19.04.2020 – Bode-Museum, Berlin

Design Lab #5. Times of Waste – The Leftover – 25.01.2020-22.03.2020 – Kunstgewerbemuseum, Kulturforum, Berlin

Herman de Vries. How Green is the Grass? – 27.01.2020-03.05.2020 – Georg Kolbe Museum, Berlin

Calligrapher to the King. Daud al-Hossaini – 07.02.2020-03.05.2020 – Pergamonmuseum, Berlin

Akinbode Akinbiyi: Six Songs, Swirling Gracefully in the Taut Air – 07.02.2020-17.05.2020 – Martin-Gropius-Bau, Berlin

Umbo. Photographer. Works 1926–1956 – 21.02.2020-25.05.2020 – Berlinische Galerie, Berlin

Monet. Orte / Monet: Places – 22.02.2020-01.06.2020 – Museum Barberini, Poczdam / Potsdam (por. galeria Claude Monet i prawda miejsca I)

Raphael in Berlin: Masterpieces from the Kupferstichkabinett – 28.02.2020-01.06.2020 – Kupferstichkabinett, Kulturforum, Berlin

Photographic Memories. Nubia around 1900 – 06.03.2020-30.08.2020 – Neues Museum, Berlin

Linda McCartney. The Polaroid Diaries – 07.03.2020-06.06.2020 – Amerika Haus, C/O Berlin Foundation, Berlin

Francesca Woodman. On Being an Angel – 07.03.2020-06.06.2020 – Amerika Haus, C/O Berlin Foundation, Berlin

Would you like a bag with that (logo)? Plastic Bags from the 1960s to the 1980s – 13.03.2020-28.06.2020 – Kulturforum, Berlin

Trade:Mark. Stankowski + Duschek Graphic Design Studio – 13.03.2020-28.06.2020 – Kunstbibliothek, Kulturforum, Berlin

Christo and Jeanne-Claude Projects 1963–2020. Ingrid & Thomas Jochheim Collection – 21.03.2020-17.08.2020 – PalaisPopulaire, Berlin

Time Present. Photography from the Deutsche Bank Collection – 21.03.2020-17.08.2020 – PalaisPopulaire, Berlin

Historical Judgement. Hannah Arendt and the Twentieth Century – 27.03.2020-04.10.2020 – Deutsches Historisches Museum, Berlin

Lee Mingwei: 禮 Li, Gifts and Rituals – 27.03.2020-07.06.2020 – Martin-Gropius-Bau, Berlin

Max Kaus. Among Friends – 30.03.2020-21.06.2020 – Brücke Museum, Berlin

Magical Soup. Media artworks in the collection of the Nationalgalerie, the Friedrich Christian Flick collection and selected loans – 02.04.2020-16.08.2020 – Hamburger Bahnhof, Museum für Gegenwart, Berlin

Pop on Paper. From Warhol to Lichtenstein – 03.04.2020-27.07.2020 – Kulturforum, Berlin

Wolfgang Schulz and the Photo Scene around 1980 – 04.04.2020-19.07.2020 – Museum für Fotografie, Berlin

Katharina Grosse – 24.04.2020-04.10.2020 – Hamburger Bahnhof, Museum für Gegenwart, Berlin

The Cool and the Cold. Painting from the USA and the USSR 1960–1990. Ludwig Collection – 25.04.2020-06.09.2020 – Martin-Gropius-Bau, Berlin

Otobong Nkanga – 30.04.2020-02.08.2020 – Martin-Gropius-Bau, Berlin

Flora, Fauna and Fable. Painting on Ceramics Through the Ages – 05.2020-10.2020 – Schloss Köpenick, Berlin

Alicja Kwade. In Abwesenheit (In Absence) – 01.05.2020-17.08.2020 – Berlinische Galerie, Berlin

Dream, Death and Decadence. Belgian Symbolism – 15.05.2020-13.09.2020 – Alte Nationalgalerie, Berlin

Michael Schmidt – Retrospective. Photographs 1965–2014 – 21.05.2020-25.01.2020 – Hamburger Bahnhof, Museum für Gegenwart, Berlin

Die gezeichnete Stadt. Drawing the city. Paper-based works from 1945 to the present – 19.06.2020-05.10.2020 – Berlinische Galerie, Berlin

West Meets East. The Orient in the Work of Rembrandt and his Dutch Contemporaries – 27.06.2020-11.10.2020 – Museum Barberini, Poczdam / Potsdam

Yayoi Kusama – 04.09.2020-17.01.2020 – Martin-Gropius-Bau, Berlin

Thea Djordjadze – 10.09.2020-13.12.2020 – Martin-Gropius-Bau, Berlin

Piranesi 300 – 05.10.2020-07.02.2021 – Kunstbibliothek, Kulturforum, Berlin

Late Gothic. The Birth of Modernity – 09.10.2020-14.02.21 – Gemäldegalerie, Kulturforum, Berlin

Masculinities: Liberation through Photography – 16.10.2020-10.01.2021 – Martin-Gropius-Bau, Berlin

Design and Build in Berlin’s 1980s – 30.10.2020-22.03.2021 – Berlinische Galerie, Berlin

Impressionism in Russia: Dawn of the Avant-Garde – 07.11.2020-28.02.2021 – Museum Barberini, Poczdam / Potsdam

Rafael / Raphael, Madonna dei Garofani, ok. / ca. 1506-07, National Gallery, Londyn / London